* Tuyển tập các đề thi chọn đội tuyển 2020-2021 * Tuyển sinh CLB Toán Lim năm học mới * Tuyển tập các bài toán số học hay ôn thi chọn đội tuyển VMO 2022 * Tuyển tập các bài toán Hình Học Phẳng ôn thi chọn đội tuyển hay * Tuyển chọn các bài toán hay trong ôn tập thi vào 10 chuyên Toán * Hướng dẫn cách chèn hình ảnh vào web sử dụng Imgur

Tuyển tập các bài toán số học hay ôn thi chọn đội tuyển VMO 2022


Được tạo lúc 2021-07-01 17:04:51 , cập nhật lúc 2021-11-30 17:42:29


Khương Nguyễn

Đây là 1 box dành cho các bạn thảo luận các bài toán SỐ HỌC qua các kì thi chọn đội tuyển hoặc ôn thi VMO. Box này nhằm phục vụ cho các bạn có mục tiêu ôn thi chọn đội tuyển VMO sắp tới <3 Các bạn có thể đưa các bài toán số học lên để mn cùng thảo luận

 

Bài toán 1. Tìm cặp số \((n,p)\) với \(p\) nguyên tố và \(n\) tự nhiên sao cho: \(n^3=p^2-p-1\).

 

Trả lời
Gojo Satoru
Generic placeholder image
Bình luận được tạo lúc 2021-07-01 17:56:47
Chỉnh sửa lần cuối vào 2021-07-01 17:56:47
Nội dung

Cách làm của em:

Ta có: \(n^{3}=p^{2}-p-1\)

\(\leftrightarrow (n+1)(n^{2}-n+1)=p(p-1)\)

Trường hợp 1\(p \lvert n+1\)

Khi đó ta có: \(n+1 \geqslant p \)

Dẫn đến: \(n \geqslant p-1 \geqslant n^{2}-n+1\) suy ra: \(n=1\) và tìm \(p=2\)

Trường hợp 2: \(p \lvert n^{2}-n+1\)

Đặt: \(n^{2}-n+1=pk\) với k là số nguyên dương

Thế vào đề bài ta có: \((n+1)k=p-1\)

Thực hiện phép thế p ta có: \(n^{2}-n+1=(nk+k+1)k\)

Tương đương: \(n^{2}-n(k^{2}+1)+1-k-k^{2}=0\) xem đây là pt bậc 2 ẩn n tham số k

Điều này kéo theo \(\Delta=(k^2+1)^{2}+4(k^{2}+k-1)\) là số chính phương

Xét k=1 thì delta không là số chính phương

Xét k=2 thì cũng vậy

Ta chứng minh được: \((k^{2}+4)^{2}>\Delta \geqslant (k^{2}+3)^{2}\)với mọi \(k\geqslant3\)

Tới đây giải tìm được k=3 và tìm được n=11; p=37

Vậy \((p;n)=(2;1)\) và \((p;n)=(37;11)\)

Trả lời
Gojo Satoru
Generic placeholder image
Bình luận được tạo lúc 2021-07-01 18:38:28
Chỉnh sửa lần cuối vào 2021-07-01 18:38:28
Nội dung

Hai bài toán tương tự em tìm được:

(Olympic 30/4-2019). Tìm số nguyên tố \(p\) sao cho \(p^{2}-p+1\) là một lập phương

(Latvian TST-2020) Chứng minh rằng không tồn tại số nguyên tố \(p\) để \(p^{2}+p+1\) là một lập phương

Trả lời
Khương Nguyễn
Generic placeholder image
Geometry Man
Bình luận được tạo lúc 2021-07-01 18:46:24
Chỉnh sửa lần cuối vào 2021-07-02 16:23:47
Nội dung

Tuyệt vời quá bạn

Bài toán 2. Cho \(m\) là số nguyên dương. Chứng minh rằng nếu \(2^{3m+1}+1|3^{2^m}+1\) thì \(2^{m+1}+1\) là số nguyên tố.

P/s: Đã update đề

Trả lời
KrazyGuy
Generic placeholder image
Student
Bình luận được tạo lúc 2021-07-11 22:10:22
Chỉnh sửa lần cuối vào 2021-07-27 10:19:18
Nội dung

Lời giải bài 2

+) Bổ đề: Cho số nguyên dương \(n\) thỏa mãn \(2^{n+1}+1\) là số nguyên tố. Khi đó, ta có \(2^{n+1}+1|3^{2^n}+1\).

- Chứng minh: Đặt \(2^{n+1}+1=p\). Trước hết, ta sẽ chứng minh rằng phương trình đồng dư \(x^2+3\equiv0\) (mod \(p\)) vô nghiệm. Thật vậy, giả sử phương trình trên có nghiệm mà \(p \) lẻ ⇒ \((\dfrac{-3}{p})=1\) ⇔ \((\dfrac{-1}{p})(\dfrac{3}{p})=1\) mà \(p\equiv1\) (mod \(4 \)) ⇒ \((\dfrac{3}{p})=1\). Mặt khác, theo luật tương hỗ Gauss, có:\((\dfrac{3}{p})(\dfrac{p}{3})=(-1)^{\dfrac{p-1}{2}\dfrac{3-1}{2}}\)\(= 1\) (do \(p\equiv1\) (mod \(4\))) ⇒ \((\dfrac{p}{3})=1\), tức là tồn tại số nguyên y sao cho \(p\equiv y^2\) (mod \(3 \)). Dễ thấy \(p >3\) ⇒ \(y^2\equiv1\) (mod \(3 \)) ⇒ \(p\equiv 1\) (mod \(3 \)). Lại có, nếu \(n\) chẵn ⇒ \(3|2^{n+1}+1\) ⇒ \(p=3\) (vô lí) ⇒ \(n\) lẻ ⇒ \(p=\)\(2^{n+1}+1 \equiv 2 \) (mod \(3\)) (mâu thuẫn với điều trên). Do đó, điều giả sử sai hay ta có điều cần chứng minh. Bây giờ, ta xét tập \(S={[1,2,3,...,p-1]}\). Với mỗi \(i\) thuộc \(S\), tồn tại duy nhất số \(j\) thuộc vào \(S\) sao cho \(ij\equiv-3\) (mod \(p\)). Theo điều ta vừa chứng minh trên, ta suy ra \(i\) khác \(j\). Do đó, ta suy ra: \((p-1)! \equiv (-3)^{\dfrac{p-1}{2}}\) (mod \(p\)), mà theo định lí Wilson, ta lại có \((p-1)! \equiv -1\) (mod \(p\)) ⇒ \((-3)^{\dfrac{2^{n+1}+1-1}{2}} \equiv -1\) (mod \(p\)) hay ta có \(p|3^{2^n}+1\) (đpcm)


+) Quay trở lại bài toán.

+) Vì \(2^{3m+1} + 1\) là số lẻ lớn hơn 1 ⇒ Gọi \(p \) là một ước nguyên tố bất kì của \(2^{3m+1} +1\) ⇒ \(p \) lẻ. Gọi  \(d=ord_p(3)\). Do \(2^{3m+1} +1|3^{2^{m}}+1\) nên suy ra \(p| 3^{2^{m}}+1\) ⇒ \(3^{2^{m+1}} \equiv 1 \) (mod \(p\)). Do đó, ta có \(d|2^{m+1}\) mà ta lại có \(3^{2^{m}} \equiv -1 \) (mod \(p\)) ⇒ \(d=2^{m+1}\) . Mặt khác, do \((p,3)=1\) nên theo định lí Fermat nhỏ, có: \(3^{p-1} \equiv 1 \) (mod \(p\)) ⇒ \(2^{m+1}=d|p-1\) hay \(p \equiv 1 \) (mod \(2^{m+1}\))

+) Vì vậy, theo trên, ta suy ra mọi ước nguyên tố của \(2^{3m+1}+1\) đều có dạng \(2^{m+1}k+1\) với \(k\) nguyên dương.(1)

+) Bây giờ, nếu \(2^{3m+1}+1\) có không ít hơn 3 ước nguyên tố ⇒ Theo (1), ta suy ra \(2^{3m+1}+1 > 2^{3(m+1)}+1\) , điều này vô lí kéo theo \(2^{3m+1}+1\) có không nhiều hơn 2 ước nguyên tố.Ta xét 2 trường hợp:

- TH1: \(2^{3m+1}+1=p^aq^b\) với \(p,q\) nguyên tố lẻ; \(a,b\) nguyên dương. Theo (1), có: \(p=2^{m+1}u+1\) và \(q=2^{m+1}v+1\) với \(u,v\) nguyên dương. Nếu tồn tại một trong 2 số \(a\) hoặc \(b \) lớn hơn 1 ⇒ \(2^{3m+1}+1>2^{2(m+1)}2^{m+1}+1\) (vô lí) ⇒ \(a=b=1\) ⇒ \(2^{3m+1}+1=(2^{m+1}u+1)(2^{m+1}v+1)=2^{2(m+1)}uv +2^{m+1}(u+v)+1\) ⇔ \(2^{2m}=2^{m+1}uv+u+v\) ⇒ \(2^{m+1}|u+v\).

Nếu cả hai số \(u,v\) đều lớn hơn 1 ⇒ \(uv \geq u+v \geq 2^{m+1}\) (do \(2^{m+1}|u+v\) ) ⇒ \(2^{2m}>2^{m+1}uv \geq 2^{2(m+1)}\) (vô lí) ⇒ Một trong 2 số \(u\) hoặc \(v\)  phải là 1 ⇒ \(2^{m+1}+1\) là số nguyên tố.

- TH2: \(2^{3m+1}+1=p^a\) với \(p\) nguyên tố lẻ, \(a\) nguyên dương. Cũng theo (1), ta suy ra p có dạng \(2^{m+1}t+1\) với \(t\) nguyên dương. Nếu \(a \geq 3\) ⇒ \(2^{3m+1}+1 > 2^{3(m+1)} +1\) (vô lí), do đó ta xét 2 trường hợp nhỏ:

Với \(a=2\) , ta có: \(2^{3m+1}+1=(2^{m+1}t+1)^2=2^{2m+2}t^2+2^{m+2}t+1\) ⇔ \(2^{2m-1}=2^{m}t^2+t\)\(=t(2^mt+1)\) (vô lí do \(2^mt+1 \) là số nguyên dương lẻ lớn hơn 1)

Với \(a=1\) , ta có: \(2^{3m+1}+1=p\) là số nguyên tố. Áp dụng bổ đề, ta suy ra \(p|3^{2^{3m}}+1\). Lại có: \(3^{2^m} \equiv -1\) (mod \(p\)) ⇒ \((3^{2^m})^{2^{2m}} \equiv (-1)^{2^{2m}} \) (mod \(p\)) hay \(3^{2^{3m}} \equiv 1\) (mod \(p\)) (mâu thuẫn với điều trước)

Tóm lại, ta có \(2^{m+1}+1 \) là số nguyên tố (đpcm)

Trả lời
Khương Nguyễn
Generic placeholder image
Geometry Man
Bình luận được tạo lúc 2021-07-13 09:59:03
Chỉnh sửa lần cuối vào 2021-07-13 09:59:03
Nội dung

Bài toán 3. Tìm số nguyên dương \(n\) để \(n^7+7\) là số chính phương

Trả lời